Wednesday, May 14, 2014

MUVANLAI LEH THU-UM MITE KIBATNA

MUVANLAI LEH THUUM MITE KIBAT NA
(Similarity of Eagles and Believers)
                                                            -Muana Khuptong

Leitunga Pathian thilsiam tungleng vasa teng lak a lunglut huai leh thupi ka sak mah mah khat tuh Muvanlai (Eagle) ahi. A tanchin hoih tak a misaim ten a hon gen uh lunglut huai ka sa pet mah hi. Kum 1980 kum pek in Britain gam a tang mual minthang tak ALPS tang  ah ganhing lam sui misiam ten a kum a sim Muvanlai tanchin ana sui khin ta uh hi. A mun pen ahih leh kawl lak suang lianpi pi awm na mun, Hausapi kawl sang a lian zaw tham mun ahih tuak hi. Huai mun ah Muvanlai ten tenna munpi khat ana nei dan uh ahi.

Misiam telsui mi ten a gen dan un Muvanlai te ahih leh kum 120 apat kum 130 tan bang ana dam uh hi. Bang ziak a huai tan tan dam thei uh hiam I cih leh, kum 60 hiam kum 70 hiam a phak uh ciang in a teek mah mah ua, a taksa uh a hat nawn kei hi. Muvanlai in ahih leh a hat vanglai takin vanlai zawl a pat a lei tung a gul bawk vak bang a mu thei a, vansang pen pen mun ah, huihkhi awm lona tung dong bang leng sang zo mawk dan uh ahi. Himahleh kum 70 khong a hong hih tak ciang un bel a chau mah mah ua, a kha te uh a hong tual gawp a, a mul te uh a hong tam gawp a, a muk bang a hongs au gawp a, a chin bang sau gawp in a gik (overweigh) ta uh ahih man in, an zawng zo nawn lo uh a, huihpi vuahpi leh gialpi te a kiat chiang in, nidang a hatlai a, huihpi gialpi leh vuah pi te awmna tunglam a leng to zo ding in hat na a nein awn kei uh hi. Huai mai hi lo in a nek ding an gul (snake) leh gamsa leh vasate bang a man zo nawn kei uh hi. Huai ziak in thil hih ding nih (optional) a nei uh hi. Huaite tuh; huaipi, vuahpi leh gialpi te dou banah gilkial a simai ding maw!? Ahih kei leh piang thak (re-birth) ding chih a tel theih awm sun ahi ta hi.

Mu a tam zawte ahih leh si mai lo in a piang nawn (re-birth) uh hi. Huai a re-birth process ahih leh thil na mai ahi kei a, thuakna nasa tak (painful process) a thuak a kul mawk hi. Amuk leh a chin te suang tak tung ah sisan pawt niau nuau khawp in a tat khia ua, a kha leh a mul te a sing khia ua, kawl hawm sung hiam, sing hawm sung hiam ah vanhai buan kizut khum in ni 150 sung singhawm suang hawm sung ah a bu chip hi. Huai hun sung in a muk a hong pou thak a, a chin te a hong pou thak a, a kha leh a mul te a hong pou thak a, a ma sang a hak zaw in, a hatna a hong suak thak ta a, nidang sang a leng sang zaw in, leh hat zaw dinmun in a hong awm thei hi.

Muvanlai bang ziak a vanlaizawl a sang tak a leng thei hiam I cih leh, aman tuh sing dawn suang dawn ah huih zam nung ding a ngak a, huih zam a hong nun chiangin huai nun dan zil in a kha a na zalh a, huci hi huih hatna zang in boruak sang tak tak vanlaizawl ah, huihpu, gialpi leh vuahpi te tunglam ah a leng tou thei hi. A kha zap (flap) hetlo in huih paid an in a utna lam lam ah a mei leh a kha te zang in a ki hei kual a, vanleng bang mai in a leng hi. A kha zap hi leh bel sawt a leng zo het kei ding a, a gimp ah ding a, a chau pah ding hi. Himahleh huih hatna hih a zang siam mah mah a, huai ziak in gimlo in kha in vanlaizawl ah sawtpi pi a leng thei hi.

Mupi in a tui a keuh ciangin a no te, a kha chin ma in a bu a pat a sawn khia a, lei lak a tukma in a man zel hi. A noten a lau thei mah mah ua, bang ziak a ka nun singdawn a pat kei kha tung nai lo pi hon khia a, lei lak ka tun ma a hon man zel a de aw?? Chih ngaihdan a nei mai thei uh. Aziak ahih leh mupin a no te training pia ana hi lel tak hi. A kha cin ma in hangsan ding dan ana train (sinsak) khin hi. Huai ziak mah ahi muvanlai chuh boruak a tungleng vasate hausapa cih a a awm theih.

I gen nop pen ah lut ta leng Isai 40:31 ah, “Topa ngak peuhmah ten zaw a hatna uh a thak sak nawn ding ua, MUVANLAI bangin Kha I a leeng tou ding ua, gimlo in a tai ding ua, bah lo in khe in a pai ding uh hi.” (Paite Laisiangtho) ci in ana gen hi. Sam 103:5 “Na tuailai ni Muvanlai bang in a bolpha kik ding.” Cih gelh ahi.

Thuum mi te Christian te ahih leh Pathian in Muvanlai tawh a hon tehkak hi. Topa I ngak nak leh ei hatna leh pilna leh siamna leh hauhna te kul lo in, Pathian in a hon gualzoh pih ding hi. Thuum mite adingin mubang a Khasiangtho nasepna ngak a poimawh mah mah hi. Mu in zong huihzam nun ngak lo in ama hatna tawh a kha zap in len touh sawm leh vansang a leng tuk zo het kei ding ahi. Huai mah bang in ei thuum mite zong Khasiangtho pi na, Pasian makaihna I ngak kei a, ei theihna bek tawh kal I suan leh sau I tung zo kei ding hi. Topa ngak zo te bel muvanlai bangin kha in a leng to ding uh hi.

Mu bang a hatna thak nei kik ding in ei te zong I ki bot phat a kisam mah mah hi. Mu zong a rebirth ciang a, a muk saulua te, a chin saulua te a khon khiat dan in ei zong I nuntakna a ong nong kai sak, ong tuan tual sak akisam lo te pawl I sak khiat a, I paisan a poimoh mah mah hi. Huai hih na dingin bel thil haksa I sak leh beidawt huai hun zong tam mah mah kha ding hi. Mu in ni 150 sung a ki buk cip bang a I buk cip zong kisam kha ding hi. Jeisu nung zuih na ding a hong dal te I sat khiat a ngai hi. Hun haksa leh nuntakna hak sa tak I tuah ciang in Pasian deihna ahih nak leh I thuak zawh kisam hi. Mupi in a noute a train mah bang in ei zong training iki sam hi. Topan a deihsak a it mi te haksa a thuak uh zong phamoh sa lo hi. Mupuin a noute a bu a a sawn khiat a lei a tuk ma ua a mat zel bang in, Pasianin ong train chiang in thuak hams amah mah ta se leh zong, lei I tuk ma in ong man kik zel hi. Kumpi David leh Job nuntak na ah zong hamsa thuak mah ta se le uh zong Topan a hawn khe v eve hi.

Topa ngak a I awm nak leh, I ginawm nak leh, I thuak zawh nak leh nikhat ni chiang in Topan ong lam sang na ding hi. Galatia 6:9 ah, “Na hoih sep cimtak kei in, na bah kei leh a hun tak in na aat na ding hi.’ Ci hi. Pasian pen a hun tak a gah zel ahih man in ngak kul hi. Mupui huih zam nung ding sing dawn suang dawn a, a ngak mah bang in en zawng Topa zia I ngak kul hi. Ei ma theih siam na ah kingak baih lam mah mah ahih man in, I pilvan kul hi. Pasian in muvanlai bang a hat na thak sak kik ding ong kam chiam sa ahih mah bang in, amah I up a I muan ngam nak leh, Hatna ong pe ding hi.
-_____________________________________


No comments: